eLEONAS ppWebGIS

Αντικείμενο του έργου είναι ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη διαδικασιών και εργαλείων συμμετοχικού σχεδιασμού για την υποστήριξη λήψης χωρικών αποφάσεων ανάπτυξης, σχεδιασμού και παρέμβασης σε αστικές περιοχές που αντιμετωπίζουν ειδικές προκλήσεις ή/και δυνατότητες. Στόχος είναι η εισαγωγή του συμμετοχικού σχεδιασμού στον Ολοκληρωμένο Σχεδιασμό Βιώσιμης Ανάπτυξης, ως ένα «σύστημα» που μπορεί να προσφέρει σε πολλαπλές κλίμακες, ενώ ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες του κοινού.

Οι συμμετοχικές διαδικασίες στις οποίες έδωσε έμφαση ανταποκρίνονται στις εξής σχεδιαστικές / κοινωνικές ανάγκες:

• Πρόβλεψη (Prediction), όπου η συμμετοχή των ειδικών είναι κρίσιμη για την καλύτερη δυνατή προσέγγιση και μείωση της αβεβαιότητας. Αναπτύχθηκε πιλοτική εφαρμογή πρόβλεψης εξειδικευμένη σε θέματα κλιματικής αλλαγής.
• Σχεδιασμός (Planning), όπου η εμπλοκή των αρμόδιων και των εμπλεκόμενων φορέων είναι σημαντική για την επιτυχία του αναπτυξιακού και του χωρικού σχεδιασμού. Αναπτύχθηκε πιλοτική εφαρμογή εξειδικευμένη στην πολεοδομική ανάλυση ολοκληρωμένου χωρικού σχεδιασμού.
• Προτεραιοποίηση (Prioritize) κινδύνων, μέτρων και δράσεων, όπου ο συνδυασμός της συμμετοχής του κοινού, των ειδικών και των εμπλεκόμενων φορέων κρίνει την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων. Αναπτύχθηκε πιλοτική εφαρμογή προτεραιοποίησης εξειδικευμένη στην προτεραιοποίηση δομικής τρωτότητας κτηρίων, με σκοπό τη διάσωση πολιτιστικής κληρονομιάς.Ο Ελαιώνας Αττικής αποτελεί μια περιοχή στρατηγικής θέσης και σημασίας για την Αττική και τον χωρικό σχεδιασμό. Επιλέχθηκε ως μια αστική περιοχή για την πιλοτική εφαρμογή των τριών κατηγοριών (πρόβλεψη, καθορισμός περιοχών σχεδιασμού, προτεραιοποίηση) όπου οι συμμετοχικές διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων είναι όχι μόνο απαραίτητες, αλλά και κρίσιμες. Στα 9.000 στρέμματά του, ο Ελαιώνας εμπεριέχει περιοχές με διαφορετική φυσιογνωμία, χρήσεις και ταυτότητες.
  Ως εκ τούτου, αποτελεί έναν χώρο που προσφέρεται για διαφορετικής φύσης πιλοτικές εφαρμογές και ερωτήματα: Περιοχές σημαντικής περιβαλλοντικής υποβάθμισης και σημασίας (όπως το ρέμα του Προφήτη Δανιήλ ή ο Κηφισός), περιοχές κατοικίας (σε 17 διαφορετικούς θύλακες διαφόρων τυπολογιών, όπως εργατικές κατοικίες κ.ά.), περιοχές συγκέντρωσης παραγωγικών δραστηριοτήτων διαφορετικής σύνθεσης και κατάστασης, οι οποίες αντικατοπτρίζουν την εξαιρετικά σύνθετη παραγωγική φυσιογνωμία του, περιοχές όπου σχεδιάζονται σημαντικές αστικές παρεμβάσεις καθώς και πλήθος ιστορικών κτιρίων με ενδιαφέρον και ανάγκη διάσωσης. Τέλος, και σε συνάρτηση με τα παραπάνω, ο Ελαιώνας αποτελεί μια περιοχή για την οποία έχουν εκπονηθεί στο παρελθόν ερευνητικά προγράμματα και μελέτες, έχουν λάβει χώρα θεσμικές προβλέψεις και σχεδιασμοί, χωρίς επιτυχία με βάση τα κριτήρια που θα έθετε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Αποτελεί, λοιπόν, σήμερα μια περιοχή πολυεπίπεδων προκλήσεων για τον ολοκληρωμένο χωρικό σχεδιασμό, ο οποίος μπορεί πραγματικά να ενεργοποιήσει δυνατότητες και να δρομολογήσει την αντιμετώπιση πολλαπλών κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων που έχουν χωρική διάσταση.Στο πλαίσιο του έργου σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα συμμετοχικού σχεδιασμού για τη βιώσιμη ανάπτυξη όπου ο χρήστης θα βρει εργαλεία και μεθοδολογίες για τον περιβαλλοντικό, αναπτυξιακό, χωροταξικό και πολιτιστικό σχεδιασμό. Η πλατφόρμα αναπτύσσεται στη βάση καινοτόμων τεχνολογιών και εργαλείων και συγκεκριμένα:
• α) Οργάνωση, ανάλυση και διαχείριση χωρικών δεδομένων (ppWebGIS).
• β) Εργαλεία συμμετοχικού σχεδιασμού, ενσωματωμένα στη γεωχωρική πλατφόρμα (Χωρική SWOT/PESTLE, Χωρική Δελφική μέθοδος, Χωρική Shang μέθοδος κ.α.).
• γ) Εργαλεία συλλογικής ευαισθητοποίησης, IoT και ανάπτυξης κοινωνικού δικτύου (Χωρικό Φόρουμ, Φ-gital διαδρομή κ.α.).Τα εργαλεία δοκιμάστηκαν γύρω από τρεις πιλοτικές εφαρμογές στην περιοχή του Ελαιώνα Αττικής, ενώ η υλοποίηση πραγματοποιήθηκε με στόχο τη δυνατότητα μελλοντικά εφαρμογής και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, με ανάλογα χαρακτηριστικά.